Dr. Kılıçaslan: Erken teşhis ve müdahale otizmin belirtilerini ortadan kaldırabilir

Birleşmiş Milletler tarafından “Dünya Otizm Farkındalık Günü” ilan edilen 2 Nisan’da dünya genelinde otizm spektrum bozukluğuna sahip bireylerle ilgili farkındalık oluşturma amaçlanmaktadır. Bu şekilde dünyada otizmle ilgili araştırmaların teşvik edilmesi, bu konudaki farkındalığın artırılması ve erken teşhis ve tedavinin yaygınlaştırılması hedeflenmekte.

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Şanlıurfa Harran Üniversitesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğr. Üyesi Dr. Fethiye Kılıçaslan, her geçen yıl otizm görülme oranı artığını belirtti.

Son araştırmalara göre, her 36 çocuktan birinin otizmli olduğunu söyleyen Dr. Fethiye Kılıçaslan, “40-50 yıl önce otizmin nadir rastlanan bir problem/hastalık olduğu söylenmekte idi. Günümüzde ise artık otizmin çok daha sık görüldüğünü biliyoruz. Çalışmalar her geçen yıl otizm görülme oranının arttığını belirtiyor” diye konuştu.

ERKEN TEŞHİS VE MÜDAHALE ÖNEMLİ DÜZEYDE ETKİLİ

Otizmde erken dönemde teşhis ve müdahale çocuğun gidişatını önemli düzeyde etkilediğine dikkat çeken Dr. Kılıçaslan, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Otizmin sebepleri arasında genetik ve ailesel nedenler ön planda suçlansa da pek çok faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Savaş, göçler, pandemi, yaşanan travmalar, ebeveynlerin geç yaşta anne baba olması otizm oranlarında görülen bu artışta suçlanan faktörler arasında yer alıyor. Diğer yandan yaşanan olumsuz yaşam olayları, ailelerin çocuklarını çocuk psikiyatristine götürmelerine engel olup, erken yaşta tanı alma ve erken müdahale ihtimalini de azaltıyor. Otizmde erken dönemde teşhis ve müdahale çocuğun gidişatını önemli düzeyde etkiliyor. Erken müdahale ile bu çocuklarımızın öğrenme, iletişim ve sosyal becerileri geliştirebilir. Hem yapılan bilimsel çalışmalar hem de kendi klinik tecrübemiz özellikle 2 yaşın altında müdahaleye başlanan çocuklarda otizm belirtilerinin ortadan kalktığını gösteriyor”.

ÇOCUK PSİKİYATRİSİNE NE ZAMAN BAŞVURULMALI?

Ailelerin olası bir otizm şüphesi karşısısnda çocuk psikiyatrisine ne zaman başvurmaları gerektiği konusunda da konuşan Dr. Kılıçaslan, açıklamasında şu belirtilere dikkat çekti: “Çocuğunuz daha önceki becerilerini kaybediyor ya da bildiği kelimeleri unutuyorsa, sık sık gülümsemiyorsa ve çoğunlukla 'donuk' bir yüz ifadesi varsa, insanlara ilgi göstermiyorsa; sizinle göz teması kurmuyorsa, ismini söylediğinizde bakmıyorsa, parmakla göstermek, kafasını hayır diye sallamak gibi hiçbir el, kol, baş hareketi yapmıyorsa, yakın temastan, kucaklanmaktan kaçınıyorsa, yaptığınız hareketleri veya çıkardığınız sesleri tekrar etmeye çalışmıyorsa, konuşup eğlendirildiğinde tepkisi zayıfsa, 'Güle güle' işareti yapma, öpücük gönderme gibi taklide dayalı beceriler yapamıyorsa, oyuncaklarla uygun biçimde oynamıyorsa, 18 aylık olmasına rağmen anlamlı kelimeleri yoksa, 24 aylık olmasına rağmen anlamlı iki kelimelik cümleleri yoksa, söyleneni işitmiyor gibi davranıyorsa, yaşıtlarına karşı ilgisizse, tuhaf tekrarlayan hareketler (parmak ucunda yürüme, sallanma, dönme, kanat çırpma, el hareketleri) tuhaf nesnelere takıntı ve aşırı ilgi (dönen nesneler, araba plakaları, amblemler vs.) varsa, aileler vakit kaybetmeden 'Çocuk Psikiyatri' uzmanına başvurmalıdır.”

BAŞHEKİM DOÇ. DR. KIRHAN: FARKINDALIK OLUŞTURMAK İÇİN ÇALIŞMALARIMIZ DEVAM EDECEK

Otizm konusunda açıklama yapan Şanlıurfa Harran Üniversitesi Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. İdris Kırhan ise, otizmli bireylere erken teşhisle birlikte verilecek özel eğitimin onları toplumsal hayata kazandıracağını söyledi. Otizm Haftası kapsamında farkındalık oluşturmak amacıyla hastanemiz girişinde stant açıldığına dikkat çeken Doç. Dr. Kırhan, “Bu konuyla ilgili hasta ve hasta yakınlarına el broşürleri dağıtıldı. Harran Üniversitesi Hastanesi olarak vatandaşlarımıza tedavi hizmetinin yanında önemli konularda farkındalık oluşturmak için çalışmalarımız devam edecektir" diye konuştu.