Kaçak çaya gelen zamlar ağzımızın tadını kaçırdı

 Doğu ve Güneydoğu Bölgesinde aylık bin 500 tona yakın "kaçak çay" olarak bilinen ithal çayın tüketildiği tahmin ediliyor. Bölge illerine nüfus açısından bakıldığında, en yüksek nüfus oranına sahip Urfa'nın kaçak çay tüketiminde ilk sırada yer aldığı söylenebilir.

Son zamanlarda birçok üründe görülen yüksek oranda zammın, ithal çayda da yaşanıp yaşanmayacağı merak konusu oldu. Nitekim bu konuda ortaya atılan bir iddiaya göre, ithal çaya zam geleceği yönündeydi. Ajans Urfa olarak ithal çayda son durumun ne olduğunu, olası bir zammın beklenip beklenmediğini çay satıcısı esnafa sorduk.

DEMİRTAŞ: ÇAYA ZAM DOLARA BAĞLI
Yılların çay satıcısı olan Haşimiye esnafından Hüseyin Demirtaş, ithal çaya yaklaşık 20 gün önce zam geldiğini bildirdi. Esnaf Demirtaş, kilo başına hemen hemen 15 lira zam geldiğini hatırlatarak, çaya yönelik bir zam olasılığı konusunda, "Çaya zam dolara bağlı bir şey. Dolar yükseldiği için çay da otomatik olarak yükseliyor" ifadelerini kullandı.

Demirtaş önümüzdeki günlerde çaya zam gelip gelmeyeceği konusunda da döviz kuruna işaret ederek, "Dolara zam gelmediği sürece çaya da zam gelmez. Dolar düştüğü zaman çayın fiyatları da kendiliğinden geri çekilir" dedi.

YÜCEL: EN İYİ ÇAY BUGÜN 240 TL
Haşimiye meydanında çay ve baharat çeşitleri üzerine satış yapan esnaf Mehmet Emin Yücel de, ithal çaya en son 7-10 gün önce zam geldiğini kaydederek, "Kalitesine göre değişiyor, bugün en iyi çay 230 liradan 240 liraya çıktı” dedi.

Çaya gelen zamların vatandaşı nasıl etkilediği sorusu üzerine Yücel, her ne kadar çaya sürekli bir ilgi olsa da alım gücü düşük olan vatandaşların biraz da olsa şikayetçi olduklarını kaydetti. Çaya olası bir zam konusunda da Yücel, "Döviz kurlarında yükseliş olduğu takdirde, çaylarda da otomatikman yükseliş oluyor" diyerek ithal çaya yapılan zammın döviz kurların yükselişine göre değiştiğini dile getirdi.

“FİYATLAR ARTINCA ÇAY TÜKETİMİNDE SORUN OLUYOR”
Yücel “fiyatlar haftalık ya da aylık 10-20 lira artınca sorun oluyor” ifadesiyle zamların çay tüketiminde azalmaya neden olduğunu savunarak şunları aktardı:

"Vatandaşlar tasarrufa bırakıyorlar. Mesela, sık sık içen ara ara içiyor. Mesela, kaçak çaylar memleketimizde Urfa'da en çok tutulan, en çok sevilen çay, diğer çaylara nazaran kaçak çay. Şehir dışında diğer çaylar içiliyor".

DEMİRBAŞ: KEŞKE DİĞER ÜRÜNLER DE ÇAY GİBİ ZAM YESEYDİ
Aile olarak 83'ten beri Urfa'da esnaflık yaptığını söyleyen Mustafa Demirbaş isimli çarşı esnafı da ithal çaya yaklaşık iki hafta önce zam geldiğini ifade etti.

Diğer ürünlere gelen zamlara oranla çaya ithal olmasına rağmen çok da fahiş bir zam gelmediğini savunan esnaf Demirbaş, "Keşke diğer ürünler hepsi çay kadar zam yeseydi. Örnek veriyorum, etin kilosu, 230 lira oldu, 60-70 lira üzerine geldi. Çay ithaldır. Normalde daha fazla olması lazım iken, şu an beklenilenin altında. 10 lira falan üzerine zam geldi" diye konuştu.

Diğer esnaf gibi çaya gelecek yeni zammın dolar kuruna bağlı olduğuna ve çayın kilosunun şu an 240 kira civarında seyrettiğine değinen Demirbaş, "Çay en fazla kullanılan maddedir, ama mesela, adam bir kilo çay alıyor, bir ay içiyor. Ama bir kilo eti bir günde bitirebiliyorsun. Çayın 240 lira olması çok aşırı fahiş fiyat değil, normaldir. Bundan 2-3 sene önce çayı 180 liraya sattığımızı hatırlıyorum" diye konuştu.

“ÇAY YÜKSELDİĞİ ZAMAN DAHA AZ KAZANIYORUM”
Vatandaşın zamlara nasıl bir tepki verdiği sorusuna, “biz de zamlara tepkiliyiz” diyen çaycı esnaf, şunları dile getirdi:

“Biz de zamma karşıyız her zaman. Hiçbir şekilde istemiyoruz. Ben şu an çayın 100 liradan satılmasını istiyorum mesela. Ama bazı şeyler insanın elinde değil. Ne kadar yükselirse o kadar sıkıntıdır. Mesela ben, çay yükseldiği zaman az kazanıyorum. Belki daha önce daha fazla kazanıyorduk. Ama mesela şimdi, adam 2 yerine bir kilo alıyor. Pahalı olduğu için fazla kar etmek de istemiyoruz. Ora halli gidiyoruz. Şu an baktığımız kadarıyla, çayın bu kadar yüksek olması millet için çok aşırı sıkıntı değil. Normal karşılanıyor”.