VEKİL SÜRÜCÜ, GES PROJESİNİ (TBMM) TAŞIDI

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şanlıurfa Milletvekili Ayşe Sürücü, Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde kurulacak olan 3 GES projesini Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) taşıdı.

Vatandaşların tarımsal sulama suyuna ulaşmakta büyük sorunlar yaşadığına dikkat çeken Sürücü, Viranşehir’de yapılacak olan projenin özel bir şirkete verilmesinin manidar olduğunu öne sürerek, konunun araştırılmasını istedi. Konuyla ilgili olarak komisyon kurulması için araştırma önergesi veren Sürücü’nün açıklamaları şu şekilde: “Tarımsal üretimin ve hayvancılığın en önemli geçim kaynağı olduğu Şanlıurfa, Mardin ve Diyarbakır’da hayvanların içme suyuna ve tarımsal üretimin temel direği olan sulama suyuna ulaşmak çiftçiler için oldukça güç bir durum haline gelmiştir. Özelleştirilen elektrik şirketlerinin usulsüz, keyfi tutumları, alt yapı onarımları sağlamamaları ve yüksek faturalandırmalar, elektriği en maliyetli tarımsal girdi ürünü haline getirmiştir. Yurttaşlara, çiftçilere güneş enerjisi sistemi kurulumu için hibe desteği verilmesi için TBMM’ye kanun teklifi dahi sunmamıza rağmen, şuan Şanlıurfa’nın Viranşehir İlçesi’nin Kadıköy kırsalında Kalyon adlı şirkete 3 GES için 90’ar hektarlık çayır-mera vasıflı alan tahsis edileceği ve üzerine 162 bin 500 adet panel yerleştirileceği tüm maliyetinde hibe edileceği resmî gazetede yayımlanmıştır. Özel bir şirkete verilen bu manidar hibenin araştırılması ve oluşacak büyük kamu zararının önlenmesi için Anayasa’nın 98’inci, İçtüzüğün 104. ve 105. maddeleri göre Meclis Araştırması açılmasını arz ederiz.”

GEREKÇE

“Tarımsal üretimi ve hayvancılığı gerçekleştirirken dolar bazlı girdilerden, mevcut enflasyon düzeyinden ve DEDAŞ adlı özel elektrik şirketinin keyfi kesintilerinden, fiyatlandırmalarından  koldukça kötü etkilenen çiftçiler ve yurttaşların bu mağduriyetini gözlemleyen Partimiz, isteyen yurttaşlara ve çiftçilere kendi GES’lerini kurmaları için devletin hibe dağıtmasına ilişkin bir kanun teklifi sunmuştur. Fakat AKP İktidarı, dünyada devletten en çok ihale alan şirketler sıralamasında ilk 10’da olan Kalyon şirketine kamunun merasını tahsis etmiş olup, “Yenilenebilir enerji” iddiası ile seçili bazı sermaye kesimlerini devlet garantörlüğünde güçlendirmektedir. Çünkü ; Resmi Gazete’nin 5 Eylül 2019 tarihli sayısında AKP’li Cumhurbaşkanı R. T. Erdoğan’ın imzasıyla bazı şirketlere proje bazlı devlet yardımı verilmesine karar verilmiş ve bu kararda Kalyon AŞ’ye verilecek destek de yer almıştı. Proje Bazlı Teşvik Sistemi’ne dahil olacak 5 yatırım arasında Kalyon Enerji’nin iştiraki Kalyon Güneş Teknolojileri Üretim A.Ş. tarafından kurulacak güneş paneli üretim tesisi de bulunuyordu. Konya Karapınar’da Enerji üretimi amaçlı olarak kurulan İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde ‘Yenilenebilir Güneş Enerjisi’ (GES) ‘tarlaları’ oluşturuldu. İktidarın bu yatırımlara desteği havuz şirketlerle sınırlıyken, havuz şirketlere verilen destek ise sınırsız ve manidar bir düzeydedir.

Örneğin; Konya Karapınar’da bin megavat kapasiteli güneş enerjisi santrali ile 500 megavat kapasiteli entegre panel üretim fabrikası için de 2019’da Resmi Gazete’de yayınlanıp yürürlüğe giren büyük bir destekle Kalyon AŞ elini cebine sokmadan devletin garantörlüğünde bankalardan aldığı kredilerle yatırımlarını gerçekleştirmeye devam ediyor. Resmi Gazete’nin 5 Eylül 2019 tarihli sayısında AKP’li Cumhurbaşkanı R. T. Erdoğan’ın imzasıyla bazı şirketlere proje bazlı devlet yardımı verilmesine karar verilmiş ve bu karar Kalyon AŞ’ye verilecek desteği de içermektedir. Kalyon’un kuracağı Fabrika tam kapasiteye ulaştığında, toplam sabit yatırım tutarı 1 milyar 991 milyon TL ile yılda 500 MWp kapasiteli fotovoltaik güneş paneli üretim tesisi teşvikte yer almıştı. Projeye verilen desteklerde; gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, KDV iadesi, yatırıma yüzde 100 vergi indirimi, 10 yıl boyunca sigorta primi işveren ve gelir vergisi stopaj desteği yer alırken ayrıntılar ise şöyle: Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği: Azami tutar sınırı olmaksızın 10 yıl, Gelir Vergisi Stopajı Desteği 10 yıl, Nitelikli Personel Desteği, Faiz veya Kâr Payı ya da Hibe Desteği, Fabrikaya verilecek Enerji Desteği, İşletmeye geçiş tarihinden itibaren 10 yıl boyunca enerji tüketim harcamalarının yüzde 50’si, Yatırım Yeri Tahsisi, Kamu Alım Garantisi vb desteklerle birlikte Kalyon AŞ’ye 400 milyon liraya mal olduğu açıklanan fabrikanın tüm maliyetinin teşviklerle karşılandığı söylenebilir. Kalyon’un üstüne yağdırılan teşviklerin neden tarımsal üretim sağlamak için çırpınan çiftçiye verilmediği konusu ise kamuoyunda cevaplanmayı bekleyen en önemli soru işaretlerinden biridir. Şu anda Şanlıurfa’nın Viranşehir Ilçesi’ne bağlı Kadıköy Kırsalında yapılacak olan bu proje ile yeni bir DEDAŞ yaratılarak, güneş enerjisinin üretimi tekelleştirilerek, hazineye ait meralar manidar yöntemlerle seçilmiş özel bir şirketin adeta hizmetine sunulmak isteniyor. TBMM’nin tarımsal sorunların çözülmesinde ve çiftçilerin uğradığı mağduriyetlerin giderilmesin daha etkin bir rol alması ve Kalyon Şirketi’nin her ihalede kamuoyunun karşısına çıkıp, hazine bütçesinden hibelendirilmesinin detaylı olarak incelenmesi için meclis araştırma komisyonu kurulmasını arz ediyorum.”